ŞEKER HASTALIĞI ŞİŞMAN KİŞİLERDE NEDEN DAHA SIK GÖRÜLÜR VE ŞEKER HASTALIĞINDAN NASIL KORUNULUR?

Aşırı kilolu kişilerde Tip2 diabetes mellitus dediğimiz erişkin tipi şeker hastalığı oluşma riski normal kilolu kişilere göre 4 kat daha fazladır. Tip 2 diabetli hastaların %60-90’ı şişmandır. Orta derecede şişman kişilerde normal kilolu kişilere göre şeker hastalığı görülme riski 30-40 kat daha fazladır.

Şişman kişilerde şeker hastalığı gelişimine neden olan 3 esas neden şunlardır:

1) kandaki insülin hormonunun yüksekliği ve etki gösterememesi,
2) kanda yağların fazla olması
3) yağ hücrelerinden şeker hastalığı yapan bazı hormonların fazla salgılanması neden olmaktadır.

İnsülinin Etki Edememesi (İnsülin Direnci):

Pankreas bezinden salgılanan ve kandaki şekerin hücrelere girmesini sağlayan insülin hormonu, şişman kişilerin kanında yüksek düzeyde bulunduğu halde kan şekerini hücrelere sokamaz. Bu duruma insülin direnci denir. İnsülin direnci’ni kan damarıyla hücre arasında bulunan bir duvar olarak düşünebilirsiniz. Bu duvar (insülin direnci) kandaki glukozun kas ve yağ hücresine girmesini önler. Duvar yükseldikçe (insülin direnci arttıkça) kan şekerinin hücreye girmesi için daha fazla insülin salgılanması gerekir. Pankreasdan salgılanan insülin hormonu salgısı, belirli bir süre sonra pankreas bezinin çok çalışmaktan dolayı yorulması nedeniyle azalır ve şeker hastalığı ortaya çıkar.

Kanda Yağların Yüksek Olması ve Yağ Zehirlenmesi:

Şişman kişilerde kandaki yağ asitlerinin artması ve yağın kas, karaciğer ve yağ hücrelerinde birikmesi de şeker hastalığının gelişimine neden olur. Yağ dokusunda yağ biriktikçe şişmanlık gelişir. Şişmanlardaki yağ hücresi belirli bir süre sonra artık yağ depolayamaz hale gelince, depolanamayan yağ karaciğer, kas ve pankreas gibi organlarda depolanmaya veya birikmeye başlar. Bu arada kanda yağlar veya yağ asitleri yükselir. Yağın biriktiği kas, karaciğer ve pankreas organları, artık insülin hormonuna cevap veremez hale gelirler. Yağ hücresi dışındaki dokularda yağ birikmesi nedeniyle insülin hormonunun etki gösteremediği bu duruma YAĞ ZEHİRLENMESİ denir. Bu olay, şişmanlarda Tip 2 diabetes mellitus gelişmesine neden olur.

Yağ Hücrelerinden Aşırı Salgılanan Bazı Hormonlar:

Şişmanlıkta şeker hastalığına neden olan bir diğer neden yağ hücresinden aşırı miktarda salgılanan ve insülinin etki etmesini önleyen hormonlardır.

Kan Şekerini Yükselten 4 Neden:

Şişman kişilerde kan şekerini yükselten 4 neden vardır. Bunlar:

1-Pankreasdan insülin salgısının azalması
2-Karaciğerden glukoz (şeker) üretiminin artması
3- Kan dolaşımında yağların artması
4-Kan şekerinin kas ve yağ dokusu tarafından hücre içine alınamamasıdır

Şişmanlığın Şeker Hastalığı Yapma Etkisi Başlıca 4 Faktöre Bağlıdır

1-Şişmanlığın derecesi: Şişmanlık derecesi arttıkça şeker hastalığına yakalanma riski artar.
2-Şişmanlığın süresi: Şişmanlık süresi uzadıkça şeker hastası olma olasılığı artar.
3-Vücut ağırlığının hızla artması: Birden hızla kilo alma şeker hastalığının ortaya çıkmasını kolaylaştırır.
4-Yağların vücutta biriktiği yer: Yağların mide ve iç organların etrafında toplandığı erkek tipi şişmanlık, şeker hastalığı yönünden daha büyük risk taşır ve bu tip şişmanlar şeker hastalığına daha kolay yakalanırlar.

Şişman Kişiler Şeker Hastalığından Nasıl Korunur?

Şişman kişiler şeker hastalığı gelişimi önlemek için şu önlemleri almalıdırlar:

1-İdeal kiloya kadar zayıflamak.
2-Sağlıklı beslenmek: Lifli sebze ve meyveyi fazla, unlu ve şekerli gıdaları az tüketmek, doymuş yağ yerine doymamış yağ yemek,
3-Egzersiz yapmak: Her gün en az 30 dakika yürüyüş yapmak